HRDD: Denizcilerin İnsan Haklarını Koruyan Yeni ITF Kılavuzu
Malların %90’ı deniz yoluyla taşındığı için, şirketler tedarik zincirlerinde aksama yaşanmaması için denizcilere güveniyor. İnsan hakları durum tespiti (HRDD) yasalarının kapsamı ve erişimi genişledikçe, birçok şirketin sorumluluklarını yerine getirmediği açığa çıkıyor.
ITF’in yeni HRDD kılavuzu, Küresel tedarik zincirlerinde denizcilerin insan haklarına saygı duymak, 166 milyar sterlin toplam ciroya sahip küresel şirketleri, uluslararası sendika organlarını, işçi hakları örgütlerini ve sivil toplum kuruluşlarını bir araya getiren Etik Ticaret Girişimi (ETI) ile yapılan bir forumla uygulamaya konuldu.
ITF Genel Sekreteri Stephen Cotton, “Denizde, ödenmeyen veya alıkonulan ücretlerden, gemilerin terk edilmesinden ve zorla çalıştırmaya yol açabilecek sözleşme kapsamı dışında çalışmak zorunda bırakılmaya kadar her gün ağır insan hakları ihlalleri yaşanıyor.”
“2022’de, ITF enspektörleri ödenmemiş ücretlerin 36,6 milyon dolarını geri aldı. 2020 ile 2022 arasında ITF, Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) 262 terk vakası bildirdi.”
“Denizcilerin insan haklarına saygı duymak, markalar için hem ahlaki hem de yasal bir zorunluluktur. ITF’in bu kılavuzu, markaların ve diğer yük sahiplerinin, insan hakları durum tespitinin etkili bir şekilde yapılmasıyla denizcilere karşı yükümlülüklerini nasıl yerine getirebileceklerini belirlemektedir.”
“Tüm şirketler, tedarik zincirleri boyunca insan hakları durum tespiti yapma sorumluluğuna ve giderek artan şekilde yasal yükümlülüklere sahiptir” dedi.
ILO Denizcilik Çalışma Sözleşmesi (MLC), BM İş Dünyası ve İnsan Hakları Kılavuz İlkeleri ve Çokuluslu Şirketler için OECD İlkeleri gibi sektöre özgü standartlar da dâhil olmak üzere uluslararası çalışma ve insan hakları hukukundan yararlanan bu kılavuz, denizcilerin insan haklarına ışık tutuyor.
Bu kılavuz, BM İnsan hakları Yüksek Komiserliği Ofisi (OHCHR), BM Küresel İlkeler Sözleşmesi (UNGC), Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) ve ILO’nun, şirketlerin Covid-19 salgınında personel değişikliği krizine nasıl yanıt verebileceğine dair bir plan hazırlayan ortak girişiminin devamı niteliğindedir.
Cotton, “Uluslararası yasa ve standartlara göre ölçülen, denizdeki insan hakları ihlallerine ilişkin işçi merkezli bir analiz sunabilme konusunda ITF tek başına duruyor”
“ITF şirketleriyle işbirliği içinde çalışmak, risk azaltma süreçlerinin, devam eden izleme prosedürlerinin ve şikâyet mekanizmalarının geliştirilmesi ve benimsenmesi de dâhil olmak üzere denizcilik HRDD konusunda işbirliği yapabilir.”
“Deniz tedarik zincirindeki işçilerin insan ve çalışma haklarını ciddiye alan tüm şirketleri bugün ilk adımı atmaya ve ITF ile iletişime geçmeye çağırıyoruz. Yardımcı olmaya hazırız,” dedi.
Yeni kılavuz, markaların HRDD konusunda ITF ile işbirliği yapmak için atabilecekleri dört adımı ortaya koyuyor:
- Taşımacılık ve lojistik tedarik zincirlerinde işçi merkezli HDD yaklaşımlarını ortaya koyan bir tanıtım toplantısı.
- Kargo taşıyan gemilerde denizcilerin maruz kaldığı riskleri ve insan hakları ihlallerini tespit etmeye yönelik gizli bir ITF Hakları Kontrolü.
- Riskler ve bunları hafifletme konusunda ITF ile bir diyalog.
- İnsan hakları ihlallerini önlemek ve çözüme kavuşturmak üzere birlikte çalışmak için bir ITF işbirliği anlaşması.
Şirketler, ITF ile birlikte çalışarak, küresel tedarik zincirlerindeki denizcilerin insan haklarını iyileştirebilir, risk azaltma süreçleri geliştirip benimseyebilir ve sürekli izleme prosedürleri ve şikâyet önlemlerini uygulamaya koyabilir.
