ITF Enspektörlerinin 2021 Denetimlerinden Veriler

Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu’nun (ITF) yayınladığı verilere göre, geçen yıl gemi enspektörleri 37 milyon doların üzerinde ödenmemiş ücreti gemi adamlarına geri kazandırdı.

ITF enspektörleri, 2021 yılının büyük bir bölümünde gemilere çıkmalarını engelleyen Covid-19 kısıtlamalarına rağmen, binlerce gemi adamının ödenmemiş ücretlerini almalarına ve ülkelerine iadelerine destek olmak için 7.265 denetim gerçekleştirdiler.

ITF enspektörleri, isimlerini gemilere çıkarak yaptıkları denetimden alırlar. Gemi adamlarını hakları doğrultusunda eğitirler ve mürettebatı bu hakların uygulanması noktasında desteklerler. Bu kapsamda, ITF’in 125 enspektörü ve koordinatörü, 50 ülkede 100’ün üzerinde limanda faaliyet gösteriyor.

Los Angeles ITF Enspektörü Stefan Mueller-Dombois bir gemiye çıkıyor ve mürettebatla konuşuyor. Bu ziyarette Stefan’a işe yeni başlayan Ryan Brazeau da katılıyor.Limanlardaki Covid kısıtlamaları, geçen yılın büyük bir bölümünde birçok enspektörün gemilere çıkmasını imkânsız hale getirmişti.

Enspektörler, fazla çalışma, hatta zorla çalıştırılma gibi gemi adamlarının suiistimaline yol açacak belirtileri kontrol etmek ve denetlemek üzere eğitilmişlerdir. Birçok gemide enspektörler, ücret hesaplarını sorgulama, iş sözleşmelerini, çalışma ve dinlenme saatlerini inceleme hakkına sahiptir.

ITF’in Enspektörlük Koordinatörü Steve Trowsdale, “Gemi adamlarına şirketler tarafından hatalı miktarlarda veya gemiyi kapsayan iş sözleşmesinde belirtilen tutarların altında ödeme yapılması nadir bir durum değildir” dedi.

“Gemi adamları kendilerine eksik ödeme yapıldığında,  genelde bizimle iletişime geçerek bunu halledebiliyorlar.  ITF enspektörleri gemi adamlarına ücretlerinin ödenmeyen kısmını almaları için yardımcı olurlar.”

Trowsdale, denizcilerin ücret taleplerinin yapısının değiştiğini söyledi: “İki ay veya daha uzun süreler boyunca ücretlerinin ödenmediğini bildiren gemi adamlarının sayısında endişe verici bir artış görüyoruz ki bu ILO tanımına göre geminin armatörü tarafından terk edildiği anlamına gelir. Denizciler, bir armatörün finansal problemlerini çözene kadar birkaç ay boyunca ücret almadan çalışmanın normal olduğunu düşünebilirler. Ancak ödeme yapılmamasının aynı zamanda bir armatörün onlarla olan ilişiğini kesmesinin ve geminin armatörü tarafından terk edilmek üzere olduğunun bir işareti olabileceğinin de farkında olmaları gerekir.”

ITF, geçen yıl Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’ya 85 terkedilmiş gemi vakası bildirdi. Bu sayı, tarihi bir artış anlamına geliyor. Bu vakaların çoğunda terk edilmiş mürettebat, fırtınadan etkilenen MV Lidia’dakiler de dâhil olmak üzere, birkaç hafta veya aylarca ödenmemiş ücretlerini bekliyordu. Hong Kong’da görev yapan ITF müfettişi Jason Lam, Ekim 2021’de karaya oturan MV Lidia’da çalışan sekiz Burmalı denizcinin neredeyse 30.000 ABD doları tutarındaki ödenmemiş ücretlerini almalarına yardımcı oldu. Armatör, mürettebatın iki aylık ücretini ödemeyi reddetmiş, üstelik onları kaderlerine terk ederek evlerine götürmek için herhangi bir yardımı reddetmiştir. Lam’in denizciler adına haftalarca yürüttüğü kampanyanın etkisi oldu ve 2 Kasım 2021’de mürettebat, tam maaşları ellerinde olmak üzere evlerine döndüler.

Personel değişikliği krizinin ortasında

Trowsdale, Enspektörlerin Covid-19 kısıtlamalarının kendilerini ihtiyaç durumunda denizcileri desteklemekten alıkoymasına izin vermediklerini, bunun yerine koşullara uygun yeni çalışma yöntemleri bulduklarını belirtti.

“Enspektörlerimizin geçen yıl, genellikle inanılmaz derecede zor koşullar altında çalışan denizcilere destek olmak için yaptıkları çalışmalardan inanılmaz gurur duyuyorum. Ekibimiz için denizcilere fiziksel olarak ulaşabilmek, gemilere çıkmak ve mürettebatı hakları konusunda eğitmek her zaman son derece önemli olmuştur. Dolayısıyla, Covid-19 kısıtlamaları gemilere çıkamamak gibi bir zorluk çıkardığında gerçek bir soru ortaya çıktı: ‘Bize ihtiyacı olan denizcilere ne olacak?’”

Personel değişikliği krizi 2021’in başlarında derinleşirken, kontratını feshedip eve dönmek isteyen mürettebattan sayısız mail aldık.  Covid kapsamında ülke giriş-çıkışlarında uygulanan kısıtlamalar, krizin en kötü noktasında tahminen 400.000 denizciyi etkileyen mürettebat değişikliği krizinin altında yatan nedendi. Ancak bazı gemilerde, mürettebatın ailelerinden uzak tutulmasında daha uğursuz faktörler rol oynuyordu.

Trowsdale, “Bazı armatörlerin, denizcileri ilk sözleşmelerinin ötesinde çalışmaya devam ettirmek,  insan ve işçi haklarına aykırı şekilde çalıştırabilmek için Covid-19’u bir bahane olarak kullandıklarına dair kanıtlar var” dedi. “Neyse ki ekibimiz neler olup bittiği konusunda bilgiliydi ve her şeye rağmen binlerce denizciyi evlerine ulaştırdık. Elleri mahkûmmuş gibi davranarak mürettebatı gemide tutmak, işverenlere uçak bileti masraflarından birkaç dolar kazandırmış olabilir, ancak günümüz toplumunda bu tür davranışlar fark edilir. Küresel tedarik zinciri sorumluluğu söz konusu olduğunda artık saklanacak hiçbir yer yok” dedi.

2021 Denetim istatistikleri:

• Yıl boyunca toplam denetim sayısı: 7.265
• Mürettebattan veya denizcilerden bireysel gelen talep sayısı: 1.861 (toplamın %25,6’sı)
• Rutin denetim sayısı: 2.870 (toplamın %39,5’i)
• Sözleşmenin ihlali, armatörlerin 2021’de tespit edilen bir numaralı kusuruydu — 7.265 denetimden 1.795’i. Bu terim, çalışma sürelerinin yasal olmayan şekilde uzatılmasını, kabul edilemez veya güvenli olmayan çalışma koşullarını ve üzerinde anlaşmaya varılan ücret oranlarına uyulmamasını içerir.