Candy&Maestro: Bu Son Olsun!
“Ailelerine daha iyi bir yaşam olanağı sağlamak için karşılaştıkları zorlu koşullara göğüs germek zorunda kalan gemiadamları, armatörün kaderine terk ettiği gemilerde aylarca tek kuruş ücret almadan, yakıt ve kumanya yokluğunda hayatta kalmaya çalışıyorlar. Gemiadamları, maaşların geç ödenmesi hatta ödenmemesinin, gemilerdeki kötü çalışma ve yaşam koşullarının, iş güvenliği kurallarının hiçe sayılmasının bir rutin haline geldiği, birer hurda yığını halindeki ‘yüzen tabutlarda’ gemi kazalarıyla her an karşı karşıya çalışmaya itilmiş durumdalar. 8 gemiadamının ölümüyle sonuçlanan Vera, 4 gemiadamının ölümüyle sonuçlanan Ogan Bey, Volga Bat 199, Tolstoy, Amira 1, Rezzak, Erol Şenkaya gemileri bunlardan sadece birkaçı… Yaşanan gemi kazalarının ardından sakat kalanların, hayatlarını devam ettirebilecekleri bir güvenceleri yok. Ölen gemiadamlarının ailelerine ve çocuklarına sigorta sistemi ve tazminat hakları çoğu zaman verilmiyor. Bu durum gemiadamlarının ve ailelerinin hayatlarını daha da karartıyor.
Rusya, Ukrayna, Türkiye, Gürcistan Azerbaycan, Suriye ve daha pek çok ülkeden bir araya gelen gemiadamları tüm bu kötü koşullar altında çalışmaya, denizin zorlu şartlarında hayatta kalma mücadelesine devam ediyorlar. Karadeniz’de çalışan gemiadamlarının zorlu çalışma ve yaşam koşullarını tüm çıplaklığıyla gözler önüne seren bu belgesel, Karadeniz sularında çalışan gemiadamlarının seslerini duyurmayı, armatörler ve devlet kurumları nezdinde bir farkındalık yaratarak sorunun ciddiyetini ortaya koymayı, dünya standartlarının oldukça gerisinde kalan koşulların hüküm sürdüğü Karadeniz’in utanç denizi olmaktan çıkarılmasına yönelik adımların atılmasını ve sendikal örgütlülüğün güçlendirilmesini amaçlamaktadır.”
Bu satırları 2014’te yazmıştık. Karadeniz’de gemi adamlarının sorunlarını duyurmak ve bir çözüm bulmak için ITF bir kampanya yürütmüş ve DAD-DER tarafından bir belgesel hazırlanmıştı.
Ne yazık ki 2019 yılı bu sorunun ne kadar hayati olduğunu gösteren gemi kazaları ile başladı. 21 Ocakta Kerç Boğazında Maestro ve Candy adlı iki geminin yakıt transferi yaptığı esnada bir patlama meydana geldi ve iki gemi birden yanmaya başladı. Bu elim kazada maalesef 14 denizci kardeşimiz hayatını kaybetti. Patlamanın sebebi henüz tam olarak netleşmiş durumda değil. Ancak bu vaka da bir kez daha gösteriyor ki gerekli kontroller yapılmaz ve ilgili tedbirler alınmazsa Karadeniz bölgesi daha çok gemi adamının canını almaya, sevdiklerinden ayırmaya devam edecektir. 7 kişinin öldüğü Samsun açıklarında batan gemi kazasının üzerinden sadece iki hafta geçmişti.
Basında yer alan bir haberde Maestro’nun 1. Kaptanı şunları ifade ediyor: “Akşamüstü kıyıdan yaklaşık 15 mil açıktaydık. Zaten bulunduğumuz bölge gemiden gemiye transfer bölgesiydi. Ne olduğunu anlamadık. Bir anda parlamayla beraber çok büyük patlama oldu. Gemiyi terk etmeye başladık. Denize atladık. Güvertede kalanlar da vardı. Arka taraftan atlayanlar da oldu. Tam sayı yok çünkü hepsi panik halinde bir yerlere savruldu. Büyük alev topları nedeniyle kimin nerede olduğu belli değildi. Benim gemimde 15, Candy isimli gemide 17 kişi vardı.”
Mürettebat listelerine göre akıbeti belirsiz olan gemiadamları da var. Ölü sayısının artmasından endişe ediliyor. Umarız bu son olur ve gemi adamlarının can güvenliği için bu tip kazaların önüne geçecek tedbirler alınır. Bir kez daha hayatını kaybeden gemiadamlarının ailelerine başsağlığı ve sabır diliyoruz.
