Gemiadamları İçin İşsizlik Maaşı Alma Koşulları
İşsizlik sigortasından yararlanabilmenin koşulları İşsizlik Sigortası Kanunu ile belirlenmiştir. Gemiadamlarına özgü koşullar da yasada belirtilmiş. Öncelikli olarak belirtmek gerekiyor ki işsizlik sigortasından yararlanmanın temel koşulu sigortalı olmak olduğu için sadece Türk bayraklı gemilerde çalışan gemiadamları işsizlik maaşı almaya hak kazanabilirler.
İşsizlik fonundan yararlanabilmek için son 120 gün priminin tam olarak ödenmiş olması gerekiyor. Bu koşulu sağlayanlardan, son üç yıl içinde 600 günlük sigorta primi ödenmiş olanlara 6 ay; 900 günlük sigorta primi ödenmiş olanlara 8 ay; 1080 günlük sigorta primi ödenmiş olanlara 10 ay süre ile işsizlik ödeneği verilir. Yani son üç yıl içerisinde adınıza 600 günden az prim yatırılmışsa işsizlik maaşı alamazsınız. Ayrıca, maksimum 10 ay boyunca işsizlik ödeneği alınabiliyor.
Belirli süreli sözleşmeyle çalışan gemiadamı, sözleşmenin sona ermesi durumunda işsizlik ödeneğine başvurabilir. Örneğin son üç yıl içerisinde bir gemiadamının 800 gün sigorta priminin olduğunu düşünelim. Bu gemi adamı son olarak Türk bayraklı bir gemide 4 aylık bir kontratla çalışmış olsun. Sözleşmesi sona erdiğinde son 4 ay sigorta primi yatırılmış olacağı için, 120 günlük sigorta primi şartını da sağlamış olacağından, gemiadamı işsizlik maaşı almak için 30 gün içerisinde İşkur’a başvurabilir.
Diğer durumlar
Deniz İş Kanunu’nun 16. maddesinde belirtilen bildirim önellerine uygun olarak hizmet akdi işveren tarafından sona erdirilmiş olması ya da Deniz İş Kanunu’nun 14. maddesinin (II) ve (III) numaralı bentlerine göre gemiadamı tarafından sonlandırılmış olması durumunda işsizlik ödeneği almaya hak kazanılır. Yani gemi adamı aşağıdaki durumlardan biri gerçekleştiğinde gemiden ayrılırsa sigorta primleri şartları sağlanmış olmak kaydıyla işsizlik ödeneği almaya hak kazanır:
- Ücretin kanun hükümleri veya hizmet akdi gereğince ödenmemesi,
- İşveren veya işveren vekilinin gemiadamına karşı, kanuna, hizmet akitlerine veya sair iş şartlarına aykırı hareket etmesi;
- İşveren veya işveren vekilinin gemiadamına karşı denizcilik kural ve teamüllerine veya ahlak ve adaba aykırı hareket etmesi
Ayrıca, geminin herhangi bir sebeple 30 günden fazla bir süre seferden kaldırılması; gemiadamının herhangi bir sebeple sürekli olarak gemide çalışmasına engel bir hastalığa veya sakatlığa uğraması durumunda da gemi adamı sigorta primleri şartları sağlanmış olmak kaydıyla işsizlik ödeneği almaya hak kazanır.
“Geminin kayba uğraması, terk edilmesi veya harp ganimeti ilan edilmesi veyahut Türk Bayrağından ayrılması hallerinde” de gemi adamı sigorta primleri şartları sağlanmış olmak kaydıyla işsizlik ödeneği almaya hak kazanır.
