Dünya Denizcilik Günü ve Denizcilerin Sorunları

28 Eylül her yıl Dünya Denizcilik Günü olarak kutlanıyor.  Her sene olduğu gibi bu sene de IMO’nun merkezlerinde seminerler ve çeşitli etkinlikler düzenlendi. Ayrıca ilgili kurum ve kuruluşlar, denizci ülkeler, kıyı devletleri de konferanslar, paneller ve basın açıklamalarıyla Dünya Denizcilik Gününü kutladılar.

IMO geleneksel olarak denizcilik okulu öğrencilerini ve genç denizcilik çalışanlarını ağırladı. IMO tanıtımının ardından genç denizcilere ve denizci adaylarına iş güvenliği, güvenlik ve insani yardım konularında eğitim verildi.

IMO Dünya Denizcilik Gününü her yıl farklı temalarda kutluyor. Geçen yılın teması “Denizcilik: Dünyanın Vazgeçilmezi” idi.  2017 yılının temasının ise bunu tamamlayıcı şekilde “Gemileri, Limanları, İnsanları Birbirine Bağlar” olarak belirlendiği açıklandı IMO tarafından. Bu tema ile amaçlanan üye ülkelerin deniz ulaşımı tesislerinin arttırılması, verimlilik, deniz ulaşımı güvenliği, deniz kirliliği, iş güvenliği konularında çözüm getirecek denizcilik stratejileri geliştirmelerini sağlamak.

Kuşkusuz temanın alt başlıklarında yer alan küresel ısınma, deniz kirliliği, güvenlik, tesis yetersizliği gibi sorunlar hem deniz çalışanları açısından hem de bu sektörün etki alanında yer alan diğer insanlar açısından da üzerinde durulması gereken önemli sorunlar. Ancak açıklamalardan ve yayınlanan Dünya Denizcilik Günü metinlerinden de görüyoruz ki sektörün verimliliği ve yatırım sorunları öncelikli konular olarak kendine yer buluyor. Deniz çalışanlarının sorunları ise bunlarla bağlantılı olarak ele alınıyor.

Oysaki denizciliğin vazgeçilmezi olan deniz çalışanlarının sorunlarının tali sorunlar olarak ele alınması bu alandaki sorunların çözülememesini beraberinde getiriyor.  2017 Dünya Denizcilik Gününde deniz çalışanlarının sorunları çok geri planda kaldı. Üstelik deniz çalışanlarının sorunları hayati bir biçimde devam ediyor. Krizin etkilerinin azaldığına dair işaretler görülse de, düşük ücretlerle standart altı gemilerde çalışma, ücretlerin ödenmemesi ve iş güvenliği sorunları devam ediyor. Bu konularda anlamlı bir düzelmeden bahsetmek maalesef mümkün değil.   Ücretlerin bir ay geriden ödenmesi artık piyasanın normaline dönmüş durumda. Öyle ki bir yıla yakın süredir maaşlarını alamayan gemiadamları bile var. Terk edilen gemilerdeki gemiadamlarının maaşlarının alınabilmesi yılları bulabiliyor. Gemiadamlarının yurtlarına iadesi ise haftalar, hatta aylar sürebiliyor.

Elbette deniz çalışanlarının sorunları sadece belirli günlerde gündeme gelmekle çözülemez. Öncelikle deniz çalışanlarının kendilerinin sorunlarının çözümü için mücadele etmesi, mevcut haklarına sahip çıkması, çalışma koşullarının iyileştirilmesi için en temel faktör olan sendikal alanda aktif bir biçimde yer alması gerekiyor. Ama bu denizcilik ile ilgili kurumların gündemine deniz çalışanlarının sorunlarının girmesinin önemsiz olduğu anlamına gelmiyor. Ancak bu kurumların gündemine birincil konu olarak girebilmek için de deniz çalışanlarının mücadelesi şart. Bu yapılabilirse belki 2018 Dünya Denizcilik Günü teması “Deniz Çalışanları: Denizciliğin Vazgeçilmezi” olabilir.